Czytelnia
Zespół lęku uogólnionego
Zaburzenie to należy odróżnić od zwykłego zamartwiania się. Według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Zaburzeń Psychicznych objawy zespołu lęku uogólnionego obejmują obawy (martwienie się przyszłymi niepowodzeniami, uczucie napięcia, trudności w koncentracji), napicie ruchowe (niemożność spokojnego siedzenia, bóle napięciowe głowy, drżenie, niemożność odprężenia się) oraz wzmożoną aktywność układu autonomicznego (zawroty głowy, pocenie się, tachykardia, przyspieszenie oddechu, „niepokój” w podbrzuszu, suchość w ustach, trudności przełykaniem, mdłości, itp.). Objawy lęku dominują przez większość dni przez okres co najmniej kilku tygodni, a najczęściej kilku miesięcy. Nasilenie objawów może się zmieniać.
Doświadczany lęk bywa najczęściej tak przykry i uporczywy, że osłabia zdolność do radzenia sobie u funkcjonowania w różnych ważnych obszarach życia. Osoby cierpiące z powodu zespołu lęku uogólnionego bezustannie niemal boją się przyszłość, zamartwiają aktualną sytuacją życiową lub/i finansową, lękają się nieszczęść które mogą spaść na bliskich i ich samych. Dosłownie przejmują się niezliczonymi aspektami życia. Osoby te mogą także żyć w ciągłym napięciu i doświadczać łagodnych (choć też uciążliwych) objawów autonomicznych (te objawy są jednak znacznie słabsze niż w przypadku zespołu lęku napadowego /napadów paniki/). Ponadto mogą się też pojawiać trudności z koncentracją uwagi, skłonność do irytowania się oraz większa podatność na zmęczenie.
Zespół lęku uogólnionego spośród wszystkich zaburzeń lękowych odznacza się najwyższym wskaźnikiem współwystępowalności. To znaczy, że niemal 90% wszystkich osób cierpiących na zespół lęku uogólnionego co najmniej raz w życiu doświadczyło innego zaburzenia lękowego.
Wszechobecny lęk doświadczany w tym zaburzeniu utrudnia pracę, zakłóca życie domowe, rodzinne oraz towarzyskie tak bardzo, że leczenie jest tu niezmiernie ważne. Liczne badania oraz praktyka dowodzą skuteczności psychoterapii psychodynamicznej, technik behawioralnych oraz farmakoterapii. Jak podają autorzy, lęk pojawia się w reakcji na najróżniejsze sytuacje i należy się poważnie zastanowić, czy osoba cierpiąca na zespół lęku uogólnionego powinna za każdym razem sięgać po leki. Leki bardzo mogą pomóc, ponieważ za ich pomocą psychiatra może osłabić jego negatywny wpływ na życie, jednak nie pomogą dostrzec i zająć się psychologicznym podłożem zaburzenia. Zespół lęku uogólnionego jest wskazaniem do psychoterapii, lecz psychoterapia psychodynamiczna jest metodą w wyboru w pracy z tymi osobami, które chcą zyskać świadomość tego co się z nimi dzieje, mechanizmów swojego funkcjonowania, procesów psychologicznych oraz tego co i dlaczego wywołuje objawy by przestały być uciążliwe lub/i ustąpiły.
Opracowanie: Karolina Matlak
Literatura:
Psychiatria psychodynamiczna w praktyce klinicznej. Glen O. Gabbard. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków 2009.
Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Versalius”. Instytut Psychiatrii i Neurologii. Kraków-Warszawa-2000.
Zaburzenie lękowe. Modele kliniczne i techniki terapeutyczne. Stanley Rachman. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Gdańsk 2005.